Jujol, Artysta Absolutny

Kim był Jujol?

Josep M. Jujol pracował jako architekt i rzemieślnik w szerokim zakresie sztuki  : malarstwo ścienne, kucie, rzeźba i trencadís – mozaika.  Przyczynił się niezmiernie w stworzenia podstaw dla wielkich dzieł w karierze Gaudiego, takich jak Casa Batlló (1906), La Casa Mila – La Pedrera (1912), renowacja katedry na Majorce (1914) czy Parc Güell (1926).

„Powszechnie mówi się, że te budynki są dziełem Gaudiego bez wahania, ale musimy pamiętać, że powierzył pewne aspekty swoim współpracownikom, w tym Josepowi Marii Jujolowi” – mówi jego syn, Josep Jujol….

Nie waha się pokazać jako przykłady tej współpracy wykonane przez artystę „kute żelazne poręcze Casa Mila, kolorową okładzinę ławki dużego placu w Parc Güell lub różne elementy fasady Casa Batlló. Podkreśla, że dwudziestoletnia współpraca Gaudiego z jego ojcem rozpoczęła się, gdy młody Jujol kończył studia, a Gaudí był już skonsolidowanym autorem. Jego związek zrodził się z rekomendacji nauczycieli Jujola, którzy wyznali weteranowi architektowi, że „musi poznać ucznia, który miał niezwykłe opanowanie koloru”.

Josep M. Jujol opracował dzieło obdarzone iskrą nowocześności, które, poza swoim czasem, służyło jako bodziec i inspiracja dla wybitnych twórców sztuki współczesnej. W każdej ze swoich konstrukcji Jujol ujawnia się nam nie tylko jako architekt, ale także jako kowal, malarz, projektant mebli oraz takich przedmiotów jak lampy, kraty i tabernakulum, które są nam przedstawiane jako niezwykłe i jednocześnie niepokojące dzieła. Często pracując z „odpadami”, Jujol jest w pewnym sensie prekursorem „Arte Pobre”  . Niektórzy znawcy , widzą odcisk sztuki Jujola w żelaznych fabrykach Antoniego Tapiesa i Julio Gonzáleza i nie brakuje tych, którzy określają go jako „rozbrzmiewającą awangardę w sensie franciszkańskim”. Artyści tacy jak Joan Brossa czy Perejaume uczynili z niego paradygmat tworzenia.

Finca Sansalvador

W 1909 roku Josep Maria Jujol otrzymał zlecenie od dr Sansalvador na budowę letniego domu na Paseig de Mare de Déu del Coll, w dzielnicy Gracia w Barcelonie, wraz z kolejną wieżą do wynajęcia. Ale nieoczekiwane odkrycie podczas procesu budowy pokrzyżowało plany.

Znaleźli kopalnię wody o rzekomych właściwościach radiologicznych i leczniczych, którą lekarz zamierzał wprowadzić na rynek pod marką Agua Radial, ogłaszając jej korzyści zdrowotne. Z tego powodu Sansalvador zmienił swój pierwotny plan i kazał wybudować kilka jaskiń, aby uzyskać dostęp do studni z zamiarem doprowadzenia wody do rozlewni oraz romantyczny ogród, który zintegrowałby je ze środowiskiem naturalnym. Woda jednak nie była tak cudowna, jak myślano, a projekt nie przyniósł owocnych wyników…

Dziś na terenie osiedla mieści się siedziba Pracowni Historii Grace i można tu zobaczyć dom portiera, ozdobiony kolorową boazerią ceramiczną, ogród i galerie, z pięknymi łukami parabolicznymi, które prowadzą do studni wodnej.

Informacje praktyczne

Adres: Paseo de la Virgen del Coll, 79. Barcelona.
Bezpłatne wycieczki z przewodnikiem. Druga sobota miesiąca w języku katalońskim i czwarta niedziela miesiąca w języku hiszpańskim, o godzinie 11 rano.
Rezerwacje: tallerhistoriagracia@gmail.com

Torre de la Creu

Sant Joan Despí stał się „architektonicznym laboratorium badawczym” Josepa Marii Jujola i jstanowi jego symbol jest wyraźnie widoczny w gminie Baix Llobregat. Dobrym przykładem nieograniczonej kreatywności architekta jest Wieża Krzyża, popularnie nazywana Wieżą Jaj ze względu na kształt kopuł.

Budynek wybudowano w latach 1913-1916 jako letnią rezydencję na zlecenie ciotki architekta Josefy Romeo y Grado de Gibert. Komisja zostawiła architektowi wolną rękę, z wyjątkiem tego, że dla jego synów Juana i Luisa musiały to być dwie pary domów. Składa się z pięciu cylindrów, wszystkie o różnych rozmiarach i wysokościach, w których mieszczą się pokoje w domu. Aby się tam dostać, trzeba wspiąć się na spektakularne spiralne schody, co jest dowodem na to, że styl jujoliański jest pełen krzywizn i asymetrycznych kształtów. Kopuły dachu są również bardzo specyficzne i pokazują dominację Tarragony nad kruchością. Od 2003 roku budynek został skatalogowany jako zabytek kultury o znaczeniu narodowym.

Informacje praktyczne

Adres: Paseo de Canalies, 14. Sant Joan Despí.
Można go zwiedzać z przewodnikiem, zorganizowanym dla grup.
Rezerwacje: cannegre@sjdespi.net

Can Negre

Prawnik Pedro Negre był zachwycony budową Torre de la Cruz i chciał mieć architektoniczny klejnot swojej posiadłości. Z tego powodu Murzyn spotkał się z Josepem Marią Jujol poprzez Josefę Romeo, ciotkę architekta. Pod koniec 1914 r. prawnik Sant Joan Despí zlecił mu renowację i rozbudowę XVII-wiecznego domu letniskowego.

Can Negre stało się religijną metaforą, z centralną trybuną, która naśladuje powozy niesione przez Marię Pannę na pielgrzymkach. Wewnątrz domu znajduje się barokowa kaplica, styl, który był pasją Jujola. Innym z gustów artysty była ornitologia, wykonana ze słomy z ptakami reprezentowanymi na ścianach. W ten sam sposób wyróżnia się również obfita obecność intensywnie niebieskiego koloru, który charakteryzował pracę architekta z Tarragony.

Budynek stał się jednym z symboli Jujolian par excellence Sant Joan Despí, a Jujol stał się miejskim architektem miasta podczas ostatniego profesjonalnego etapu. Centrum Jujol-Can Negre jest obecnie przestrzenią kulturalną w mieście, w której mieści się również Miejska Szkoła Sztuki.

Informacje praktyczne

Adres: Plaça de Catalunya, s/n. Sant Joan Despí.
Godziny otwarcia: od poniedziałku do piątku w godzinach 10-13 oraz od poniedziałku do czwartku w godzinach 17.30-20.00. Niedziela, 12 do 14 godzin.
Cena: 2,60 EUR.
Można go również zwiedzić z przewodnikiem, zorganizowanym dla grup.
Rezerwacje: cannegre@sjdespi.net

Teatre Metropol

Casa Mercè Mirall, w Carrer Armanya w Tarragonie, był siedzibą Patronat Obrer. W 1908 r. jednostka zdecydowała się rozbudować obiekt o teatr znajdujący się w ogrodzie domu i zleciła realizację projektu Josepowi Marii Jujolowi, który dzięki współpracy z Gaudim i budowie Casa Heras, swojego pierwszego dzieła, zaczął się wyróżniać w swoim rodzinnym mieście.

Jego projekt opierał się na konstrukcji w kształcie statku uderzającego o fale morskie w poszukiwaniu zbawienia. Tę morską inspirację widać również w poręczach, poręczach i klatkach schodowych, które umieszczają widzów na dnie morza. Będąc tak oddanym architektem, nie brakuje również odniesień religijnych do Jezusa i Dziewicy. Symbolem Metropolii jest ponadto ryba, która odnosi się do starożytnych chrześcijan jako naśladowców Chrystusa.

Wojna domowa surowo ukarała budynek, ponieważ dwie bomby uderzyły w niego i poważnie go uszkodziły. Pod koniec lat 80. Teatr Metropol zamknął swoje drzwi, ale w 1995 roku został zainaugurowany w Rambla Nova po intensywnym procesie reform w reżyserii architekta Josepa Llinása, który odzyskał wszystkie elementy modernistyczne.

Informacje praktyczne

Adres: Rambla Nova, 46. Tarragona.
Można go odwiedzić korzystając z jego stabilnego programu teatralnego, muzycznego i tanecznego przez cały rok.

Casa Bofarull

Dom Bofarull był jednym z najważniejszych dzieł Josepa Marii Jujola na ziemiach Tarragony. Znajduje się on w gminie Els Pallaresos i pochodzi z XIV wieku, więc Jujol zrehabilitował go w latach 1913-1933 z komisji sióstr Dolores i Pepita Bofarull.

Ten przodkowy dom bardziej wyróżnia się meblami wewnątrz, zaprojektowanymi w dużej mierze przez artystę z Tarragony, niż fasadą. Pokoje i sale mają wspaniałą dekorację, z obrazami z czterech pór roku lub jego charakterystyczną kruchość. Na zewnątrz domu znajduje się dziedziniec z fontanną ozdobioną przez smoka.

Od 2013 roku, po okresie remontów i reform, właściciele domu otwierają drzwi domu dla publiczności.

Informacje praktyczne

Adres: Calle Mayor, 11. Los Pallaresos (Tarragona).
Dni odwiedzin: od poniedziałku do piątku, tylko dla grup powyżej 15 osób. Soboty i niedziele, dla osób i grup powyżej 15 osób.
Cena: 10 € / osoba. Dla grup powyżej 15 osób: 8 € / osoba.
Rezerwacje: info@casabofarull.com

Casa Camprubí

Na obrzeżach Cornellá de Llobregat, Jujol wzniesiono najbardziej charakterystyczny modernistyczny budynek w tej gminie. Mówimy o Casa Camprubí, budynku zbudowanym w latach 1927-1928 na zlecenie Cebry Camprubí i Navidad, mistrza znanego na całym świecie z doskonałości w uprawie róż. Ten dar właściciela został przejęty przez Jujola z motywami kwiatowymi i chłopskimi, które wypełniają elewację.

Trzeba jednak powiedzieć, że jak szybko widać, patrząc na zewnątrz domu, architekt ma swój twórczy charakter w porównaniu z innymi dziełami swojej pieczęci. Zwraca uwagę asymetria okien, jak również struktura prostokątnych korpusów o różnych wysokościach. Po raz kolejny, religijność Jujola, podzielana z klientem, została odnotowana w budowie domu, który ma sgraffito, który duchowo chronił budynek.

Informacje praktyczne

Adres: carretera de Sant Joan Despí (w obrębie parku Infanta). Cornellà de Llobregat.

Fontanna Plaça d’Espanya (Barcelona)

20 maja 1929 r. Barcelona zainaugurowała Międzynarodową Wystawę, która miała na celu umieszczenie stolicy Katalonii na mapie międzynarodowej. Jedną z planowanych budowli była monumentalna fontanna, która przewodniczy obecnemu Plaza de España, autorstwa Josepa Marii Jujola i rzeźbiarza Miquel Blay. Architekt z Tarragony nie był jednak w stanie ukończyć zlecenia, które stało się alegorią Hiszpanii.

Wyjaśnienie tego nieprzewidzianego zdarzenia wynika z faktu, że nie było czasu na zainstalowanie obiegu wody. Miało to jednak również nieoczekiwany pozytywny skutek, ponieważ fontanna służyła jako punkt widzenia dla popularnych klas, które oczekiwały na wizytę polityków i osobistości z całego świata.

Jujol nadał fontannie neoklasyczny, pozbawiony koloru styl, który oderwał się od jej osobistej pieczęci, ponieważ było to konieczne dla zachowania stylu terenów targowych. Upływ czasu doprowadził do różnych modyfikacji w oryginalnym dziele Jujola, takich jak utrata plakatów z brązu lub wprowadzenie trawy na niekorzyść chodnika. Można go łatwo zobaczyć z każdego miejsca na placu.

Informacje praktyczne

Adres: Plaza de España, s/n. Barcelona

Źródło

http://jujol140.cat/

https://www.descobrir.cat/